Rrethi i besimit dhe baza e tij
Pasimi i udhëzimit të Allahut ёshtё i lidhur ngushtë me besimin e lajmeve të Tij duke mos e ballafaquar me ndonjë dilemë e cila do ta njolloste besimin nё to, dhe me zbatimin e urdhrave tё Tij duke mos e ballafaquar me ndonjë dёshirё epshore e cila do tё pengonte zbatimin e urdhrave tё Tij.
Mbi këto dy baza vёrtitet i tёrё besimi. Kёto dy baza janё besimi i lajmit dhe zbatimi i urdhёrit. Kёtyre dyjave u bashkangjiten edhe dy çёshtje tё tjera, tё cilat janё; zhdukja e dilemave tё kota qё vёrtiten mbi besimin e lajmit, tё cilat gёrryejnё besimin ose bёhen pengesё nё zbatimin e plotё tё fesё dhe dёbimi i dёshirave epshore tё cilat bёhen pengesё nё zbatimin e plotё tё udhёzimit tё Allahut.
Pra kёtu kemi katёr gjёra:
· E para: Besimi i lajmit.
· E dyta: Derdhja e mundit nё zhdukjen e dilemave tё cilat inspirohen nga shejtanёt xhindё e nga shenjtanёt njerёz.
· E treta: Zbatimi i urdhёrit.
· E katra: Lufta me vetveten nё dёbimin e dёshirave epshore tё cilat bёhen pengesё midis njeriut dhe bindjes sё plotё ndaj Allahut.
Kёto dy gjёra, dilemat dhe dёshirat epshore janё origjina e prishjes dhe e shkatёrrimit tё njeriut nё kёtё jetё dhe nё jetёn tjetёr, sikundёr dy bazat e para, besimi i lajmit dhe zbatimi i urdhёrit janё origjina e lumturisё dhe suksesit tё njeriut nё kёtё jetё dhe nё jetёn tjetёr.
Kjo ndodh sepse njeriu ka dy forca; forcёn e perceptimit teorik me tё gjitha elementёt pёrbёrёs tё tij si dituria, njohuritё, fjalёt, etj. dhe forcёn e vullnetit dёshirues me pasuesit e tij si qёllimi, kёmbёngulja, puna, etj. Dilema shkakton çrregullime nё forcёn e perceptimit teorik pёrderisa nuk ёshtё zhdukur, ndёrsa dёshira epshore shkakton çrregullime nё forcёn e vullnetit dёshirues pёrderisa nuk ёshtё dёbuar.
Allahu i Madhёrishёm nё librin e tij ka pёrmendur mirёsitё qё i kadhuruar Profetit tё Tij nё lidhje me dlirёsin dhe pastёrtinё e tij. Allahu nё suren En Nexhm ka thёnё:
و النجم إذا هوى ما ضل صاحبكم و ما غوى
Betohem në yllin kur perëndon, se shoku juaj (Muhamedi a.s.), nuk ka humbur e nuk ka devijuar. (Suretu En Nexhm; 1-2).
Fjalёt “nuk ka humbur” dёshmojnё se Muhamedi (salallahu alejhi ue selem) ёshtё i plotё nё dije, nё njohuri dhe ai ёshtё nё tё vёrtetёn e qartё. Ndёrsa fjalёt “nuk ka devijuar” dёshmojnё se Muhamedi (salallahu alejhi ue selem) ёshtё i plotё pёrsa i pёrket udhёzimit dhe ai ёshtё mё bёmirёsi se kushdo tjetёr nё botё. Pra ai ёshtё i plotё nё diturinё dhe nё veprёn e tij.
I Dёrguari i Allahut me kёtё ka cilёsuar edhe mёkёmbёsit e tij dhe ka urdhёruar tё zbatohet rruga e tyre duke thёnё: “Pasoni rrugёn time dhe rrugёn e mёkёmёsve tё dretjtuar e tё udhёzuar qё vijnё pas meje.” Kёtё hadith e ka transmetuar Tirmidhiu e tё tjerё.
I drejtuari qёndron pёrballё tё devijuarit ndёrsa i udhёzuari qёndron pёrballё tё humburit.
Allahu i Madhёrishёm thotё:
كالذين من قبلكم كانوا أشد منكم قوة وأكثر أموالا وأولادا فاستمتعوا بخلاقهم فاستمتعتم بخلاقكم كما استمتع الذين من قبلكم بخلاقهم وخضتم كالذي خاضوا أولئك حبطت أعمالهم في الدنيا والآخرة وأولئك هم الخاسرون
“(Ju hipokritë jeni) si ata që kanë qenë para jush! Ata kanë qenë më të fortë se ju, kanë pasur më shumë pasuri dhe fëmijë. Ata janë kënaqur me pjesën e vet të kësaj bote, por edhe ju po kënaqeni me pjesën tuaj siç janë kënaqur edhe ata; edhe ju jeni dhënë pas të këqijave, ashtu siç ishin dhënë ata. Veprat e tyre do të zhduken në këtë botë dhe në tjetrën; ata janë të shkatërruar.” (Suretu Et Teube; 69).
Allahu nё kёtё ajet ka pёrmendur dy baza tё cilat pёrbёjnё sёmundjen e tё parёve dhe tё mbramёve:
E para: Tё kёnaqurit me pjesёn e kёsaj bote. Tё kёnaqurit e njeriut jobesimtar me pjesёn e vet nё kёtё botё pёrfshin dёshirat epshore tё cilat pengojnё zbatimin e urdhёrave. Besimtari ndryshe nga jobeimtari edhe nёse pёrfiton diçka nga kёnaqёsitё e kёsaj bote, ai nuk e shpenzon tёrё pjesёn e tij dhe nuk i mbaron tёrё tё mirat e tij nё jetёn e kёsaj bote. Ai merr prej kёnaqёsive tё kёsaj bote aq sa i nevojitet pёr tu pregatitur pёr botёn tjetёr.
E dyta: Tё dhёnurit pas dilemave tё kota e cila ёshtё fjala: “edhe ju jeni dhёnё pas tё kёqijave, ashtu siç ishin dhёnё ata”. Kjo ёshtё edhe natyra e shpirtrave tё kotё qё nuk janё krijuar pёr botёn tjetёr, tё cilёt vazhdimisht enden pёr tё pёrmbushur dёshirat e tyre epshore dhe kur arrijnё diçka prej tyre dihet se ato janё duke u dhёnё pas tё kotёs qё pёrfundimisht nuk sjell asgjё tjetёr veç dёmit tё afёrt apo tё largёt.
Marrë nga libri “Miftah Darus Seade” (Çelësi i portës së lumturisë)
tё imam Ibn Kajim El Xheuzijeh 1/195-197.
Përshtati nё shqip: Uthman (Arjan) Muslim Haskasa.
Durrës më 3/2/2008.