Si nisi Orientalizmi: gjurmët e fshehta të misionit të Raymond Lull

October 28, 2025

💠 Si nisi Orientalizmi: gjurmët e fshehta të misionit të Raymond Lull

Kjo është një përmbledhje mbi lindjen e lëvizjes së orientalizmit në universitetet perëndimore, e cila u themelua nën ndikimin e katalanasit Raymond Lull, një nga misionarët më të rrezikshëm në histori.

Nëse Petrus Alfonsi (Batri Kluni) përgatiti bazën themelore të lëvizjes orientaliste dhe i siguroi asaj materialet armiqësore ndaj Islamit në vitin 537 h., duke përfshirë përkthimin e “Letrës së të Krishterit Lindor” dhe përkthimin e shtrembëruar të kuptimeve të Kuranit në latinisht, atëherë Raymond Lull ishte ai që e vuri në zbatim këtë projekt në terren.

🔹 Origjina dhe jeta e Raymond Lull

Raymond Lull lindi në ishullin Mallorca (nga Ishujt Balearë) në vitin 632 h. (1234 e.s.).

I ati ishte katalanas dhe shërbente si ushtar në ushtrinë e Jaime I, mbretit të Aragonit, i cili e mori Mallorcën nga myslimanët.

Në rininë e tij, Lull jetoi një jetë të shthurur në pallatin mbretëror të Aragonit — mes muzikës, verës, grave dhe luksit. Por, siç shkruan vetë, “Djalli e rekrutoi për t’ia kushtuar pjesën tjetër të jetës përpjekjeve të pamëshirshme për të kristianizuar muslimanët.”

Ai rrëfen se, ndërsa po luante në kitarë dhe i këndonte të dashurës së tij, iu shfaq “Krishti” në një stallë derrash dhe e ftoi në “pendim e përkushtim ndaj krishterimit dhe përpjekje për konvertimin e myslimanëve”.

— Por, siç thonë dijetarët e Islamit, ajo që i është shfaqur nuk ishte Krishti, por vetë shejtani.

Lull pretendon se ky vegim iu përsërit disa herë, derisa vendosi të heqë dorë nga jeta e mëkatit, të pendohet dhe t’i përkushtohet “studimit dhe misionit për konvertimin e muslimanëve”.

🔹 Lidhja me dominikanët dhe themelimi i shkollave orientale

Ai i shprehu dëshirën e tij një murgu të njohur, Raymond de Peñafort, udhëheqës i urdhrit dominikan, i cili e këshilloi të mësonte arabishten për ta realizuar këtë qëllim.

Lull bleu një skllav mysliman dhe jetoi me të për dhjetë vjet, derisa e mësoi gjuhën arabe në mënyrë të përkryer.

Më pas, e bindi Mbretin e Aragonit që të themelonte institutin e parë në Evropë për studimin e gjuhës arabe në ishullin Mallorca, në vitin 675 h. (1276 e.s.).

Po ashtu, ai mori miratimin e Papës për të themeluar një tjetër shkollë për mësimin e arabishtes në Romë.

Këto dy shkolla u konsideruan farat e para të lëvizjes së orientalizmit në Evropë.

🔹 Lull dhe Këshilli i Vjenës

Në vitin 711 h. (1311 e.s.), Lull mori vesh se do të mbahej një kongres kishtar i madh në qytetin e Vjenës, nën drejtimin e Papës.

Ai u nis drejt Vjenës pa ftesë zyrtare, mori pjesë në seancat e këshillit, u takua me Papën dhe me kardinalët më të mëdhenj, dhe bëri përpjekje të ethshme për t’i bindur që të hapnin katedra për mësimin e gjuhës arabe.

Ai ia doli me sukses. Këshilli vendosi të hapen pesë katedra për mësimin e arabishtes, greqishtes dhe hebraishtes në pesë universitete evropiane:

1. Universiteti i pallatit papnor në Romë

2. Universiteti i Parisit në Francë

3. Universiteti i Oksfordit në Angli

4. Universiteti i Bolonjës në Itali

5. Universiteti i Salamankës në Spanjë

Ky vendim, i ndikuar drejtpërdrejt nga Raymond Lull, shënoi fillimin e lëvizjes orientalistike në gjirin e Kishës Katolike.

Që prej asaj kohe, orientalistët filluan të ushqehen nga “depoja e projektit kluni”, e përgatitur që nga viti 537 h.

🖋 Nuk është këtu vendi të përmenden përpjekjet misionare të Lullit për kristianizimin e muslimanëve, sepse ato do të kërkonin një vëllim të tërë për t’u përshkruar.

📚 Shkroi Prof. Dr. Ali bin Muhammed Udeh el-Ghamidi

Dosje:

Loading...