Dispozitat fetare përftohen nga Kurani dhe nga tradita profetike

Dispozitat dhe gjykimet fetare ashtu siç përftohen nga Libri i Allahut (Kurani), ashtu përftohen dhe nga tradita e saktë profetike (Suneti). Allahu i Madhëruar thotë:قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ ۖ فَإِن تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْهِ مَا حُمِّلَ وَعَلَيْكُم مَّا حُمِّلْتُمْ ۖ

وَإِن تُطِيعُوهُ تَهْتَدُوا ۚ وَمَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ

“Thuaj: Respektojeni Allahun dhe respektojeni të Dërguarin! Nëse ata refuzojnë, atëherë atij (të Dërguarit) i takon përgjegjësia me ç’ka është i ngarkuar ndërsa juve përgjegjësia me ç’ka jeni ngarkuar. Nëse i bindeni atij atëherë keni gjetur të vërtetën. I Dërguari është i obliguar vetëm të përcjellë qartë (mesazhin Hyjnor).” (Nur: 54)

Gjithashtu thotë:

قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ

“Thuaju (o Muhamed): Nëse e doni Allahun, atëherë më ndiqni mua që Allahu t’ju dojë dhe t’ua falë mëkatet. Allahu është Falës i Madh dhe Mëshirëplotë.” (Al-Imran: 31)

Në suren Nisa thotë:

فَلَا وَرَبِّكَ لَا يُؤْمِنُونَ حَتَّىٰ يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْ

“Për Zotin tënd jo, ata nuk janë besimtarë (të asaj që të zbriti ty as të asaj para teje) përderisa nuk të zgjedhin ty për të gjykuar në atë konflikt mes tyre…” (Nisa: 61)

Po në suren Nisa ajeti 80, thotë:

مَّن يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ ۖ

“Kush i bindet të Dërguarit, ai i është bindur Allahut.” (Nisa: 80)

Ndërsa po në këtë sure në ajetin 115, thotë:

وَمَن يُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُ الْهُدَىٰ وَيَتَّبِعْ غَيْرَ سَبِيلِ الْمُؤْمِنِينَ

نُوَلِّهِ مَا تَوَلَّىٰ وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ ۖ وَسَاءَتْ مَصِيرًا

“Kush i kundërvihet të Dërguarit pasi që i është bërë e qartë e vërteta dhe ndjek rrugë tjetër nga ajo e besimtarëve, Ne e lëmë në atë që ka zgjedhur (në dynja) dhe e fusim në Xhehenem (në botën tjetër). Sa përfundim i keq është ai.” (Nisa: 115)

Në suren Nexhm thotë:

وَمَا يَنطِقُ عَنِ الْهَوَىٰ  إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَىٰ

“Ai (Profeti) nuk flet sipas qejfit të vet, por ajo (që thotë) është vetëm shpallje hyjnore që i shpallet.”(Nexhm: 4-5)

Në suren Nahl Allahu i Madhëruar thotë:

وَأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ

“Ty (o Muhamed) ta zbritëm Përkujtesën me qëllim që t’u shpjegosh njerëzve atë që u është shpallur dhe që ata të mendojnë.” (Nahl: 44)

Në suren Hashr Allahu i Madhëruar thotë:

وَمَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ

“Çfarëdo që u jep i Dërguari merreni (zbatojeni), e nga ajo që u ka ndaluar distancohuni prej saj. Dhe kini frikë Allahun se Allahu është Ndëshkues i ashpër.” (Hashr: 7)

Këto ajete dhe të tjera përveç tyre e bëjnë të qartë obligueshmërinë e marrjes së dispozitave dhe gjykimeve fetare prej traditës së saktë profetike.

Shtojcë:

Dijetarët e hadithit dhe juristët islam e kanë përkufizuar sunetin si më poshtë:

“Bashkësia e fjalëve, veprave dhe aprovimeve të Profetit (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të).”

Allahu i Madhëruar ia zbriti Kuranin Profetit (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të) në mënyrë që ai t’ua kumtojë dhe t’ua sqarojë njerëzve. Pasi urdhëresat dhe mesazhi që gjendet në të nuk kuptohet ndryshe veçse duke u sqaruar dhe duke u zbatuar në praktikë, duke përfshirë të gjitha çështjet shoqërore dhe sociale të nevojshme.

Mirëpo mund të ndodhë që për disa çështje të mos ketë zbritur argument prej Kuranit, e në këtë rast i Dërguari i Allahut (alejhi selam) gjykonte në ato çështje sipas asaj që i frymëzonte Zoti i tij, ose e analizonte çështjen dhe Allahu e udhëzonte tek ajo që ishte më e drejta.

Padyshim që i Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të) është shembulltyra më e denjë dhe pishtari ndriçues për popullin musliman. Çdo vepër e tij, qoftë ajo qëndrim apo lëvizje, për muslimanin konsiderohet normë dhe ligj për t’u pasuar dhe zbatuar.