Njohja e ligjeve të Allahut

Leximi me meditim i Kuranit është një kërkesë e vet Kuranit, ai nuk pranon të lexohet pa u thelluar në të. “A nuk e meditojnë ata Kuranin?!” (Muhammed: 24).

Dhe një nga përfitimet më të mëdha të këtij leximi është: njohja e ligjeve të Allahut. Po, Allahu i Madhëruar ka ligje universale të cilat Ai nuk i ndryshon për askënd, besimtarë apo pabesimtarë. “Dhe ti nuk do të gjesh ndryshim në ligjet e Allahut” (Ahzab: 62).

Siç janë p.sh.: ligjet e ndryshimit të shoqërisë: “Allahu nuk e ndryshon gjendjen e një populli derisa ata të ndryshojnë vetet e tyre” (Ra’d: 11) Qoftë për mirë apo për keq, ashtu do të vijë edhe ndryshimi prej Allahut. Për të kuptuar rëndësinë e edukimit të shoqërisë kah e mira, në mënyrë që Allahu ta ndryshojë jetën e tyre dhe ta përmirësojë atë. Ndryshim ky që nuk mund të vijë nga lartë poshtë, dmth nëpërmjet pushtetit të ligjeve.

Prej ligjeve të Allahut që na i ka sqaruar në Kuran është gjithashtu edhe fjala e Allahut të Madhëruar që thotë: “Dhe kështu Ne u japim pushtet disa të padrejtëve mbi disa të tjerë, për shkak të asaj që ata punonin” (En’am: 129) Malik Ibn Dinari thotë: Kam lexuar në Teurat: “Unë hakmerrem ndaj hipokritëve me hipokritë, pastaj hakmerrem ndaj të gjithë hipokritëve” Siç ka ardhur në komentin e këtij ajeti tek tefsiri i Ibn Kethirit – Allahu e mëshiroftë –. Pastaj thotë Ibn Kethiri më poshtë: “Ashtu siç u dhamë pushtet xhinëve mbi ata të shkatërruarit prej njerëzve, të cilët i devijuan ata, kështu bëjmë edhe me zullumqarët, u japim atyre pushtet mbi njëri-tjetrin, dhe i shkatërrojmë ata me njëri-tjetrin, hakmerremi ndaj tyre me njëri-tjetrin, si shpërblim për padrejtësitë e tyre dhe tejkalimin e kufijve (të Allahut).”

Për shkak të gjynaheve të tyre, njerëzit do të sundohen nga të padrejtët, për shkak të padrejtësive të tyre, prandaj kjo e bën edhe më të domosdoshme që ndryshimi të vijë siç u tha më lartë, nga baza e primidës, nga populli, të edukohen që të jenë të drejtë, të mirë, që Allahu tu sjellë sundimtarë të drejtë e të mirë. Këtë ligj e kuptuan më së miri sahabët dhe të parët tanë të mirë, prandaj ata thoshin: “Prijësit tuaj janë si punët tuaja.” “Si të jeni, ashtu do t’i keni ata mbi krye.”

Kjo duket edhe tek hadithi profetik që thotë: “Ndihmoje vëllanë tënd qoftë ai i padrejtë apo që i është bërë padrejtësi. – sahabët i thanë: Kur i është bërë padrejtësi e kuptojmë që duhet ndihmuar, por kur bën padrejtësi si ta ndihmojmë?! – tha: Duke e penguar nga padrejtësia. Kjo është ndihma jote ndaj tij.” (Bukhari: 6952)

Duhet ta ndërpresim zinxhirin e padrejtësisë, në mënyrë që ajo të mos shkojë deri lart në karrigen e pushtetit.

Po ashtu prej ligjeve të Allahut të shpalosura në Kuran është edhe fjala e të Lartësuarit që thotë: “Sikur Allahu tu jepte të mira me bollëk robërve të Tij ata do ta tepronin në tokë” (Shura: 28)

Shikojeni sot se sa larg ka shkuar njerëzimi pasi Allahu ua zgjeroi kufijtë e të mirave, në shkencë, teknologji dhe furnizim… tejkaluan çdo cak njerëzor, shkuan mbas çdo epshi në një mënyrë ndoshta të panjohur kurrë më parë, duke grumbulluar gjithë cilësitë e këqija të popujve të mëparshëm, të zhytur në çdo krim njerëzor. Allahu na ruajtë!

Disa prej këtyre ligjeve janë përmendur edhe në hadithe, siç është fjala e Profetit – lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin mbi të – që thotë në një hadith të bukur dhe madhështor:

Thotë Abdullah ibn Umer – Allahu qoftë i kënaqur prej tij: Isha njëri nga të dhjetët në xhaminë e Profetit – lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin mbi të –, dhe u ngrit një djalosh prej ensarëve (medinasve) dhe tha:

O i Dërguari i Allahut, cili besimtar është më i miri?

– ai iu përgjigj: Më i moralshmi prej tyre!

– pastaj tha: Cili prej besimtarëve është më i zgjuari?

– ai i tha: Ai që e kujton më shumë vdekjen dhe që përgatitet më mirë për të, përpara se ajo të zbresë mbi të. Këta janë më të zgjuarit.” Thotë, pastaj djaloshi u ul. Atëherë i Dërguari i Allahut – lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin mbi të – u kthye nga ne dhe tha:

O ensarë! Janë pesë cilësi që e lus Allahun të mos ju arrijnë. (sh.p.: sepse pasojat e tyre janë të rënda).

1. Nuk shfaqet me të madhe imoraliteti në mesin e një populli derisa ta bëjnë atë haptas, veçse do të shfaqen tek ata mortaja dhe sëmundje që nuk kanë qenë të përhapura tek të parët e tyre.

2. Nuk do të masin dhe peshojnë mangët (sa herë që do të hanë në kandar) do t’i dënojë Allahu me thatësi, me fitimin e mjeteve të jetesës me shumë mundim, dhe me padrejtësinë e pushtetarit ndaj tyre.

3. Sa herë që nuk e japin zekatin e pasurive të tyre do të vuajnë nga mungesa e shiut, dhe sikur të mos ishin kafshët (që janë të pafajshme) nuk do tu ishte lëshuar aspak shi.

4. Sa herë që do ta thyejnë besën ndaj Allahut dhe të Dërguarit të Tij Allahu do tu hedhë mbi kokë armiq të jashtëm të cilët do tua marrin disa nga të mirat që kanë në duart e tyre.

5. Dhe sa herë që prijësit e tyre të mos gjykojnë me atë që ka shpallur Allahu, dhe të zgjedhin prej ligjeve të Allahut të Lartmadhëruar çfarë të duan (disa i zbatojnë e disa jo), Allahu do të bëjnë që të luftojnë mes veti me ashpërsi.”

Imoraliteti sjell: sëmundje shfarosëse, vdekjeprurëse, të panjohura më parë. Dhe këtë e kemi parë.

Mungesa e besnikërisë së tregtarëve dhe shitësve sjell: thatësi, skamje dhe vështirësim të jetës, dhe padrejtësinë e pushtetarëve. Dhe këto i kemi parë.

Koprracia me pasurinë aq sa nuk nxirret zekati sjell: mungesë të shiut, por i mëshiron Allahu dhe u sjell shi për shkak të kafshëve.

Lënia pas dore e Kuranit dhe Sunetit solli në tokat e muslimanëve pushtuesit, uzurpuesit, që grabitën të mirat e muslimanëve.

Mos-gjykimi me ligjet që Allahu ka zbritur në Kuran dhe në Sunet, solli armiqësi mes vet muslimanëve, aq të ashpër sa as armiqtë e Islamit nuk e shkaktuan dot!

Prej ligjeve të Allahut që janë përmendur në Kuran është edhe ajo që përmendet në suren Beled, ku Allahu i Madhëruar thotë: “E kemi krijuar njeriun në lodhje dhe mundime” (Beled: 4). Dmth nga ligjet e Allahut është që njeriu patjetër do të ketë lodhje, mundime, vështirësi gjatë jetës, çdo njeri, besimtar apo jobesimtar. Këtë e përforcon edhe në ajetet më poshtë tek e njëjta sure ku thotë: “Dhe e udhëzuam atë në dy monopatet” (Beled: 10). Kështu shprehet Allahu i Lartësuar kur dëshiron të tregojë se ja ka bërë të qarta njeriut të dyja rrugët që ka përpara vetes, apo dy zgjedhjet. Dhe jo më kot ka zgjedhur fjalën “nexhdejn”, sepse fjala “nexhd” në gjuhën arabe përdoret për: “tokën e ngritur… dhe për këtë arsye është quajtur kështu edhe zona e Nexhdit (në Arabinë Saudite), sepse ajo është një tokë e ngritur më lart se të tjerat (dmth lartësi mbi nivelin e detit, zonë malore), ndërsa këtu është për qëllim rruga e së mirës dhe rruga e së keqes, janë quajtur kështu për të aluduar për atë se çdonjëra prej tyre është e vështirë dhe e mundimshme për tu kaluar, dhe nuk mund të durojnë të ecin në to veçse ata që janë të pajisur me durim dhe që triumfojnë mbi vetet e tyre dhe përpiqen. Prandaj ecja në rrugën e të keqes nuk është më e lehtë se ecja në rrugën e së mirës, përkundrazi më së shumti ka mundime rruga e të keqes dhe ka më shumë peripeci…”

Po, rruga e së mirës është më e lehtë sepse është rruga që do Allahu, dhe të cilën ka premtuar se do tja lehtësojë atij që niset asaj rruge, do tja lehtësojë memorizimin e Kuranit, do ta udhëzojë e do tja bëjë të lehtë veprat e mira. Prandaj ka premtuar se dhikri i jep forcë besimtarit për të kryer adhurimet e tjera të Allahut, ka premtuar se Allahu është me durimtarët, dhe ka premtuar se fitorja do tu përkasë besimtarëve “Dhe është detyra jonë ndihmimi i besimtarëve” (Rum: 47)

“Me të vërtetë Allahu është me ata që janë të devotshëm dhe me ata që janë vepërmirë” (Nahl: 128) është me ta, i ndihmon, i fuqizon, i udhëzon. “Dhe se ushtria Jonë ata janë triumfuesit” (Safat: 173).

Nga ligjet më të rrezikshme për njeriun është edhe ai që ka të bëjë me udhëzimin e tij, nëse i vjen e verteta e qartë prej Allahut, pastaj nuk e pranon atë, zemra e tij vuloset – Allahu na ruajtë – dhe nuk ka më shans tjetër për udhëzim mbas saj. Për këtë Allahu i Lartësuar thotë: “Kështu Ne i rrotullojmë zemrat e tyre, dhe shikimet e tyre ashtu siç nuk besuan ata herën e parë (kur u erdhën argumentet), pastaj i lemë ashtu në atë humbjen e tyre të çoroditur” (En’am: 110).

Po në këtë kontekst Allahu i Madhëruar thotë: “Kur ata devijuan Allahu ua devijoi zemrat e tyre” (Saff: 5) Si ndëshkim për ta për devijimin që e zgjodhën vet… (i trajtoi ata) me drejtësinë e Tij. ( Tefsiri i Sa’dit).

Ndërsa në ajet tjetër thotë: “E kush ja kthen shpinën përmendjes së Rahmanit (të Gjithmëshirshmit) i caktojmë atij një shejtan që qëndron gjithmonë me të.” (Zukhruf: 36)

Nuk i ndahet, ia bën të urryer të vërtetën, ia zbukuron të kotën, ia zbukuron devijimin duke ja paraqitur si rrugën e drejtë për tu ndjekur në jetë (Tefsiri i Beghauij).

“U japim pushtet xhinëve të padrejtë mbi njerëzit e padrejtë.” (Siç ka ardhur tek Ibn Kethiri) Prandaj dhikri, përmendja e Allahut është shumë e rëndësishme, të mos neglizhohet, dhe këshillave të Allahut njerëzit duhet tua vënë veshin dhe t’i marrin seriozisht, sepse përndryshe pasojat e këqija të këtyre do t’i vuajnë ata vet, e ndoshta shansi për udhëzim mund të mos u përsëritet.

Allahu na ruajtë dhe na forcoftë!

Emin Bilali

Dosje: Kurani, Meditim