El akide et Tahauije – mësimi i dhjetë (5)

Mësimi i dhjetë: Kërkimi i suksesit prej Allahut të Madhëruar.

– Pjesa e pestë –

Autori Ebu Xhafer Et-Tahauij -Allahu e mëshiroftë- pasi thekson se do të flasë për njësimin e Allahut apo Teuhidin, dhe pasi deklaron kapjen fort pas tij, thotë: [dhe suksesin e Allahut duke shpresuar].

Autori vjen me këtë shprehje për të treguar se për trajtimin e kësaj teme ka nevojë për ndihmën e Allahut të Madhëruar dhe suksesin e Tij.

Kjo shprehje është një lloj lutje, apo duaje të cilën besimtarët asnjëherë nuk e neglizhojnë, sepse Allahu i Madhëruar i ka porositur ata në Kuran se gjithmonë duhet ti drejtohen me fjalët: “Na udhëzo në rrugën e drejtë” dhe t’a përsërisin shpesh atë!

Ibn Kethiri -Allahu e mëshiroftë- në komentimin e këtij ajeti thotë: “Kjo porosi përmban njërën nga këto kuptime: ose na frymëzo, ose na mundëso të kemi sukses, ose na jep, ose na dhuro!” çfarë do të thotë se kjo porosi e përfshin atë që do autori, suksesin prej Allahut të Madhëruar.

Kjo porosi është në një ajet të sures El-Fatiha të cilën besimtarët e lexojnë disa herë gjatë ditës, si në lutjet e tyre të detyruara ashtu edhe në ato vullnetare, dhe vetëkuptohet se sa shpesh thuhet ajo gjatë ditës. S’ka dyshim se një gjë e tillë e ka një domethënie dhe urtësi, sepse Allahu i Madhëruar është i Dijshmi që di gjithçka dhe i Urti që ia përshtat urdhrin nevojës.

Për t’u njohur me këtë urtësi na duhet të ndalemi pak te disa karakteristika të natyrës njerëzore, të cilat ia bëjnë të nevojshme njeriut kërkimin e suksesit prej Zotit të tij.

Duke vëzhguar me kujdes natyrën njerëzore dhe duke medituar në ato që ka përmendur Allahu i madhëruar rreth saj në Kuran, gjejmë se njeriu karakterizohet nga tre cilësi të cilat kurrë nuk i ndahen; mungesa e dijes, ndjekja e dëshirave dhe harresa.

E para: Mungesa e dijes.

Njeriu vjen në këtë botë pa mbartur me vete dije, siç thotë Allahu i madhëruar në Kuran:

وَاللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لَا تَعْلَمُونَ شَيْئًا

“Allahu u ka nxjerrë ju nga barqet e nënave tuaja dhe ju nuk dinit asgjë.” Suretu En-Nahl: 78.

Pastaj njeriu e përfiton dijen nga mjedisi ku jeton i cili herë i jep dije të dobishme, herë i jep dije të dëmshme dhe herë i jep dije të përzier mes të dobishmes dhe të dëmshmes. Natyrisht njeriu ka prirje për të shkuar nga e drejta dhe ka gjithashtu logjikën për të dalluar, mirëpo vetëm me ato nuk e arrin dot suksesin pa Zotin e tij.

Allahu i Madhëruar na ka sjellë në Kuran shembullin e Lukmanit duke thënë:

وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ يَعِظُهُ يَابُنَيَّ لَا تُشْرِكْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ

“Kujto, kur Lukmani i tha të birit duke e këshilluar: O biri im, mos i bëj shirk Allahut! Shirku është padrejtësi e madhe.” Suretu Lukman: 13.

Ky ajet na sjell shembullin e një mjedisi i cili ofron dije të dobishme dhe shumë të nevojshme për t’u mësuar, sepse njeriu siç u tha vjen në këtë botë pa mbartur dije me vete. Suksesi i Allahut në këtë shembull shfaqet nëpërmjet dy fakteve.

Fakti i parë: Origjina e fjalëve të këtij burri janë lajmet e ardhura nëpërmjet profetëve të Allahut, pa të cilat ky njeri i mirë nuk do të ishte udhëzuar.

Fakti i dytë: Caktimi i Allahut të Madhëruar që dikush prej njerëzve të gjendet në një mjedis të tillë, për të marrë prej tij dije të dobishme të munguar.

Allahu i Madhëruar në një ajet tjetër tregon se kur profetët i qortonin mushrikët për shirkun e tyre, ata përgjigjeshin:

وَجَدْنَا آبَاءَنَا لَهَا عَابِدِينَ

“I kemi gjetur baballarët tanë duke i adhuruar këta idhuj.” Suretu El-Enbija: 23.

Kjo do të thotë se këta njerëz e kishin humbur dijen e saktë të ardhur prej Allahut, dhe mungesa e saj i bëri viktima të adeteve të shpikura prej të tjerëve para tyre. Këtu kemi të bëjmë me rastin kur mjedisi ofron dije krejtësisht të dëmshme si idhujtaria, dhe bën që breza të tërë të rriten në injorancë nga mungesa e dijes.

Allahu i Madhëruar në një ajet tjetër thotë:

قُلْ يَاأَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعُوا أَهْوَاءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ

“O ithtarët e Librit! Mos i shkelni kufijtë e së vërtetës në besimin tuaj, dhe mos ndiqni dëshirat e një populli që gaboi më parë.” Suretu El-Maide: 77.

Ajeti i cilëson këta njerëz si ndjekës të librave të Allahut dhe njëkohësisht edhe ndjekës të zakoneve të popujve të tjerë, të cilët nuk i kanë njohur udhëzimet e Tij.

Ky ajet si shumë ajete të tjera në Kuran bën fjalë për disa popuj idhujtarë të cilët pranuan krishtërimin, si: romakët, asirianët, egjiptianët etj. dhe e përzien fenë e pastër të Isait – alejhi selam – me zakonet e tyre të mëparshme.

Jemi njoftuar gjithashtu se shkaku i kësaj përzierje ishin drejtuesit fetarë të tyre, sepse Allahu i Madhëruar në një ajet tjetër thotë:

اتَّخَذُوا أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللَّهِ

“Ata morën për zot përveç Allahut rabinët dhe murgjit e tyre.” Suretu Et-Teube: 31.

Kjo do të thotë se fjala e drejtuesve fetarë të këtyre njerëzve ishte për ta si fjala e Zotit, e cila edhe duhet pranuar edhe duhet vepruar dhe ata mësuan prej tyre.

Këtu kemi të bëjmë me një mjedis që ofron dije të përzier. Njerëzit e thjeshtë e të paditur nga mirëbesimi dhe respekti i tepruar ndaj drejtuesve të tyre, i ndoqën ata dhe humbën bashkë me ta.

Pra njeriut i mungon dija, dhe mjedisi jo gjithmonë i ofron dije të saktë, çfarë e bën atë të ketë nevojë për suksesin e Zotit të tij që të arrijë tek e vërteta. Për këtë arsye profeti Muhamed – alejhi selam – lutej: “O Allah më mëso atë që më bën dobi dhe më furnizo me dije të dobishme!” E transmeton Nesai, Hakimi etj. dhe e saktëson shejh Albani.

E dyta: Ndjekja e dëshirave.

Allahu i Madhëruar e ka krijuar njeriun krijesë me dëshira, dhe qëndrimet e tij shpesh herë ndikohen nga; lakmia, zilia, mendjelehtësia, frika, mendjemadhësia etj.

Allahu i Madhëruar në Kuran thotë:

فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقُولُونَ هَذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ لِيَشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا

“Mjerë ata që me duart e tyre shkruajnë Librin, e pastaj thonë: Ai është prej Allahut, – që të arrijnë me të ndonjë përfitim të vogël.” Suretu El-Bekare: 79.

Ajeti tregon se këta njerëz nga lakmia për përfitimet e kësaj bote ndryshonin në librin e Allahut, dhe kjo u bë shkak për humbjen e udhëzimit.

Allahu i Madhëruar gjithashtu thotë:

بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ أَنْ يَكْفُرُوا بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ بَغْيًا أَنْ يُنَزِّلَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ عَلَى مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ

“Ata e shitën veten kur mohuan atë që shpalli Allahu, nga zilia se Allahu ia zbret shpalljen kujt të dëshirojë prej robëve të tij.” Suratu En-Nisa: 54.

Ajeti tregon se shkaku i mohimit të këtyre njerëzve ishte zilia. Zilia se Allahu ia zbriti shpalljen dikujt që deshi vet dhe jo atyre, dhe kjo u bë shkak që ata të mohojnë Allahun.

Allahu i Madhëruar në një ajet tjetër kur flet për Faraonin thotë:

فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ

“Ai u tall me popullin e vet dhe ata iu nënshtruan atij.” Suretu Ez-Zukruf: 54.

Ajeti tregon se populli i Faraonit të nxitur nga frika prej tij dhe mendjelehtësia, i pranuan pretendimet e tij tallëse dhe iu bindën duke e humbur rrugën e drejtë bashkë me të. Pretendimet e tij ishin tallëse, sepse ato ishin shumë larg realitetit sa çdokush me sado pak logjikë mund t’i kuptonte ato.

Allahu i Madhëruar në një ajet tjetër në lidhje me Faraonin thotë:

فَقَالَ أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْلَى

“Ai u tha atyre: Unë jam Zoti juaj më i lartë.” Suretu En-Naziat: 24.

Ajeti tregon se shkaku i mohimit të Faraonit ishte mendjemadhësia e cila i buronte nga pushteti që kishte, sepse e dinte shumë mirë se ai as nuk ishte krijuesi i botës, as sunduesi suprem i saj dhe as rregullatori i çështjeve të saj. Mendjemadhësia e shtyri atë të thoshte fjalë të tilla dhe pasoja e saj ishte; mohomi i besimit në Zot, dënimi në Dynja dhe humbja e Ahiretit, botës tjetër.

Pra njeriu është krijesë me dëshira, dhe që të ketë sukses për të arritur tek e vërteta ka nevojë të ruhet nga ndikimi i dëshirave kur ato bien ndesh me të vërtetën. Për këtë arsye Profeti ynë – alejhi selam – thoshte: “Allahut i mbështetemi të na mbrojë prej të këqijave të veteve dhe punëve tona.” E transmeton imam Ahmedi dhe Ibn Maxhe, dhe e saktëson shejh Albani.

E treta: Harresa.

Njeriu është krijesë që harron dhe kjo cilësi e bën atë shpesh herë të thotë apo të veprojë të kundërtën e asaj që ka ditur. Herë harron vetvetiu kur i ikën diçka nga kujtesa, herë harron nga gjendja emocionale, e herë harron nga mos-këmbëngulja për t’a ruajtur amanetin.

Profeti – alejhi selam – na ka njoftuar se Ademi – alejhi selam – që kur zbriti në tokë u lajmërua për kohën se sa do të jetonte, dhe kur i erdhi momenti i vdekjes e kishte harruar atë. Për këtë ai thotë: “Harroi Ademi dhe harruan pasardhësit e tij. Që prej asaj kohe ne jemi porositur t’i shkruajmë gjërat dhe të marrim dëshmitarë.” E transmeton Tirmidhiu dhe e saktëson shejh Albani.

Ky lajm tregon se njeriu me kalimin e kohës e harron atë që di. Kjo dukuri është parë për herë të parë te Ademi -alejhi selam – dhe më pas është parë dhe shihet te të gjithë bijtë e tij. Ajo është e përgjithshme dhe përfshin çdo gjë, qoftë lajm, dituri, porosi etj.

Në një ajet tjetër, Allahu i Madhëruar tregon për një udhëtim të Musait – alejhi selam – me një njeri të dijshëm i cili mendohet të ketë qenë profet. Ai i vuri një kusht Musait – alejhi selam – se shoqërimin me të do t’a ndërpriste nëse ai nuk do duronte dhe do t’i kërkonte shpjegime për çfarë do të vepronte. Musai – alejhi selam – e pranoi kushtin, mirëpo ai e harroi atë kur pa prej tij dëmtimin e një anijeje, vrasjen e një të riu dhe bamirësi ndaj dikujt që nuk e meritonte. Për këtë arsye Musai u detyrua të justifikohej dhe t’i lutej atij duke i thënë:

لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا نَسِيتُ وَلا تُرْهِقْنِي مِنْ أَمْرِي عُسْرًا

“Mos më qorto për atë që harrova dhe mos më vendos në pozitë të vështirë.” Suretu El-Kehf: 73.

Ajeti tregon se njeriu nga habia, befasia, trishtimi dhe tmerri harron, sepse Musai – alejhi selam – pa prej këtij njeriu gjëra të habitshme dhe të papritshura të cilave nuk ua dinte shkakun, dhe për pasojë nuk i’u përmbajt dot kushtit siç tregohen qartë në historinë e tij të përmendur në suren El-Kehf.

Allahu i Madhëruar në një ajet tjetër tregon për Ademin – alejhi selam – i cili e harroi porosinë e Zotit të tij për të mos ngrënë nga pema e ndaluar dhe thotë:

وَلَقَدْ عَهِدْنَا إِلَى آدَمَ مِنْ قَبْلُ فَنَسِيَ وَلَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْمًا

“Ne kohë më parë ia morëm besën Ademit, mirëpo ai harroi dhe nuk gjetëm te ai këmbëngulje.” Suretu Ta-Ha: 115.

Ajeti tregon se njeriu harron edhe nga moskëmbëngulja e tij për të ruajtur diçka, dhe ajo në këtë rast nuk i’a largon përgjegjësinë ashti si nuk i’a largoi atë Ademit – alejhi selam -.

Pra, njeriu është krijesë që harron dhe që të ketë sukses në detyrat e tij e ka të nevojshme të kujtohet. Për këtë arsye i duhet ndihma e Zotit të tij i cili nuk harron dhe nuk shkujdeset kurrë. Profeti – alejhi selam – lutej: “O Allah, te Ti mbështetëm që të mos devijoj, apo dikush të bëhet shkak për devijimin tim.” E transmeton Ebu Daudi dhe e saktëson shejh Albani.

Si përmbledhje mund të themi se Allahu i Madhëruar e porosit njeriun t’i kërkojë Atij suksesin, sepse mangësitë njerëzore si; padija, ndjekja e dëshirave, harresa etj. janë të pandashme prej tij. Ato gjithmonë bëhen pengesë suksesi, dhe e vetmja mënyrë për t’a larguar ndikimin e mangësive të tij është lidhja me Atë që është pa të meta dhe ka përsosmëri. Ky është Allahu, Zoti i botëve.

Kjo është porosia e Allahut të Madhëruar në Kuran dhe po ashtu praktika e Profetit tonë – alejhi selam -, dhe pikërisht këtë synon edhe autori me shprehjen e tij: [dhe suksesin e Allahut duke shpresuar].

Një poet i vjetër arab thoshte:

Nëse Allahu të riut, ndihmë nuk i jep

më i pari dëm, i vjen nga mundi i vet.

Lusim Allahun Zotin tonë të na japë ndihmë dhe sukses! Pa Të ne jemi të humbur dhe të dështuar! Amin!

Shkroi: Dr. Abdullah Nabolli

Dosje: Allahu