Vlera e fjalës: “Nuk e di” në metodologjinë e dijes islame

August 21, 2025

Sheikh Mesh’hur Hasan Al-Salman – Allahu e ruajtë – ka thënë:

Parimi themelor në dije është fjala e Allahut të Lartësuar:

“Dhe mos e ndiq atë për të cilën nuk ke dije.” [El-Isra: 36]

Çdo çështje për të cilën njeriu pyetet dhe nuk ka njohuri, duhet të thotë: “Nuk e di.”

Dijetarët thonin: “Kush nuk e përdor shprehjen: ‘Nuk e di’, atij i është shkatërruar thelbi.”

Disa nga ata që e shoqëronin Imamin Malikun kanë thënë:

“Sikur të kishim dashur, do të kishim mbushur fletoret vetëm me fjalët e Imamit Malikut: ‘Mendojmë kështu, por nuk jemi të bindur’, apo: ‘Nuk jemi të sigurt’.”

Një njeri erdhi tek ai dhe i tha:

“Kam dyzet pyetje.” Imam Maliku iu përgjigj vetëm për dy ose tri prej tyre. Njeriu u habit dhe tha:

“Ti je Imami i Darul-Hixhras, Imami i Medinës Profetike, dhe thua: ‘Nuk e di’?!”

Imam Maliku iu përgjigj me qetësi dhe vendosmëri:

“Dil dhe folu njerëzve me zë të lartë: Maliku nuk e di. Dil, lajmëroji njerëzit se Maliku nuk e di.”

Ç’të dëmton të thuash: “Nuk e di”?

Allahu i Madhëruar thotë: “Dhe mos e ndiq atë për të cilën nuk ke dije.” [El-Isra: 36]

Dija ngrihet mbi argument. Ndërsa imitimi pa argument nuk është dije. Prandaj është thënë: “Nuk imiton veçse budallai ose i padituri.”

Po, imitimi mund të lejohet në rast domosdoshmërie, por ai në vetvete nuk përbën dije. Argumentet për këtë janë të shumta.

Detyra e njeriut është që, kur flet, të flasë mbi bazën e dijes së saktë. Ky është një parim themelor dhe një shtyllë madhore për çdo nxënës të diturisë.

Në mesin e argumenteve të shumta është fjala e Allahut të Lartësuar:

“O ju që besuat, largohuni nga shumë dyshime; me të vërtetë, disa prej dyshimeve janë mëkat.” [El-Huxhurat: 12]

Gjërat që mbështeten vetëm mbi hamendje, mos fol për to. Fol vetëm pasi të kesh siguri dhe bindje.

Allahu i Madhëruar thotë gjithashtu:

“Dhe mos thoni, me gjuhët tuaja që shpifin të pavërtetën: ‘Kjo është e lejuar dhe kjo është e ndaluar’, duke shpifur kështu gënjeshtër ndaj Allahut. Me të vërtetë, ata që shpifin gënjeshtra ndaj Allahut, nuk do të shpëtojnë.” [En-Nahl: 116]

Ky është një ligj hyjnor, i pandryshueshëm deri në Ditën e Kiametit:

“Me të vërtetë, ata që shpifin gënjeshtra ndaj Allahut, nuk do të shpëtojnë.” [En-Nahl: 116]

Pjesë e përfituar nga Ligjërata e dytë e Sheikh Mesh’hur Hasen Al-Selman me temë “Nejlu-l-Meram fi Sherhi Ajati-l-Ahkam”

Përktheu: Fatjon Isufi

Dosje: ,

Loading...